Ngăn chặn lợi dụng thị trường chứng khoán để rửa tiền

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, thị trường chứng khoán vừa qua đã có bước phát triển rất tốt. Tăng trưởng bình quân của thị trường trong giai đoạn từ năm 2016-2021 khoảng 26%, đến cuối năm 2021 thị trường chứng khoán cũng như thị trường cổ phiếu quy mô đã đạt được 7.774 tỷ, tức là đạt được 92,5% GDP của năm 2021, thị trường trái phiếu, đặc biệt là trái phiếu doanh nghiệp khoảng 15%, tức là khoảng 1.374.000 tỷ.

Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua xảy ra một số hiện tượng về thao túng chứng khoán, như thao túng cổ phiếu hay đưa thông tin sai lệch, lừa dối khách hàng, đầu cơ trái phiếu... Đây là hành vi của cá nhân đưa thông tin sai sự thật, sinh ra nhiều tài khoản để lôi kéo khách hàng rồi sau đấy đột ngột bán đi, khi bán không báo với cơ quan quản lý nhà nước.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn về các vấn đề thuộc lĩnh vực tài chính (nguồn: baochinhphu.vn)

Đối với trái phiếu doanh nghiệp thì đưa thông tin sai lệch, dùng công ty này để phát hành cho công ty kia rồi lại dùng công ty kia để hợp đồng đầu tư vốn với nhà đầu tư tiếp. Những việc này chính là vi phạm trật tự kinh tế và vi phạm Luật Chứng khoán, vi phạm các nghị định liên quan. Phải xử lý nghiêm.

Hiện nay, Bộ Tài chính đã có những giải pháp tăng cường công tác kiểm tra và đưa trí tuệ nhân tạo vào theo dõi các nghiệp vụ về phát sinh, đồng thời bắt công khai và theo dõi quá trình lên xuống đột ngột đối với các cổ phiếu. Với trái phiếu riêng lẻ sẽ thiết lập một sàn riêng để theo dõi. Cùng với giải pháp về hoàn thiện Nghị định 153 và tiếp tới sẽ đề nghị với Quốc hội hoàn thiện Luật Chứng khoán.

"Chúng tôi sẽ có những giải pháp để hoàn thiện pháp luật và đặc biệt là tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm, bắt đầu từ những dòng tiền bất thường, những giao dịch bất thường thì sẽ được kiểm tra và xử lý. Thông qua vấn đề kiểm tra, chúng tôi cũng đã phát hiện ra nhiều vi phạm, không những trong lĩnh vực chứng khoán mà kể cả lợi dụng thị trường chứng khoán để rửa tiền, chúng tôi cũng đã chuyển cho Cơ quan điều tra một số vụ để xử lý nghiêm", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính sẽ tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan để xử lý những trường hợp tung tin đồn nhảm hoặc đưa những thông tin sai lệch để ảnh hưởng đến các lợi ích của các nhà đầu tư khác và làm đảo lộn trật tự kinh tế trên lĩnh vực chứng khoán.

Đối với trách nhiệm Bộ Tài chính với việc quản lý thị trường chứng khoán vừa qua, báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết đã nỗ lực hết sức mình, vì sự nỗ lực đó mới ngăn chặn và xử lý sai phạm làm cho thị trường chứng khoán minh bạch hơn và tốt hơn...

Trong năm 2021, từ tháng 4 đến 9, Bộ Tài chính đã ra 5 thông cáo báo chí về vấn đề rủi ro đối với trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, trả lời nhiều báo và đài để cảnh báo nhà đầu tư. Ngày 1/9 ra công điện yêu cầu Ủy ban Chứng khoán và các cơ quan tiến hành thanh tra, đến ngày 3/12 tăng cường thanh tra phát hiện sai phạm và xử lý.

Ngày 1/4/2022, tiến hành thanh tra các đơn vị kiểm toán độc lập cho các công ty chứng khoán, phát hiện nhiều sai phạm, chuyển Cơ quan điều tra 34 vụ và xử phạt hành chính 568 vụ, xử phạt hành chính 29 tỷ đồng, đây cũng là bước để lành mạnh hóa thị trường chứng khoán.

Tuy nhiên cán bộ tài chính cũng có trách nhiệm. Bộ đã cách chức 2 cán bộ lãnh đạo và cảnh cáo 2 lãnh đạo liên quan đến trách nhiệm, ví dụ ban hành thông tư không đúng với thông tư Bộ Tài chính, làm nghẽn mạch công nghệ thông tin ảnh hưởng nhà đầu tư, thiếu tranh tra giám sát, khi phát hiện xử phạt hành chính nhưng không đưa các quyết định bổ sung như hủy giao dịch chứng khoán, những sai phạm này đã bị xử lý kỷ luật, đồng thời củng cố cơ quan quản lý với đối lĩnh vực chứng khoán.

Bảo Thoa