Các thông tin lựa chọn nhà thầu phải công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia Cân nhắc mở rộng phạm vi điều chỉnh, tránh ảnh hưởng quyền tự chủ kinh doanh

Tạo điều kiện tự chủ cho các cơ sở y tế công lập

Theo VCCI, so với quy định hiện hành, Dự thảo gần như giữ nguyên quy định cơ sở y tế công lập mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế sử dụng “vốn nhà nước, nguồn quỹ bảo hiểm y tế, nguồn thu từ dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh và nguồn thu hợp pháp khác” thuộc trường hợp phải đấu thầu để lựa chọn nhà thầu. Như vậy, việc mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế của cơ sở y tế công lập đều phải thực hiện đấu thầu.

“Điều này sẽ làm hạn chế khả năng tự chủ của các cơ sở y tế công lập trong việc mua sắm thuốc và khó tạo cơ hội lựa chọn thuốc của người bệnh khi khám chữa bệnh nêu trên.

Để tạo cơ sở cho việc sửa đổi các quy định tại pháp luật về dược, một số doanh nghiệp đề nghị cân nhắc điều chỉnh lại quy định này tại Dự thảo theo hướng bỏ mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế từ nguồn thu từ dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh và nguồn thu hợp pháp khác của cơ sở y tế công lập là đối tượng phải thực hiện đấu thầu”, văn bản của VCCI nêu.

Quy định rõ về lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt
Ảnh minh họa. (Ảnh: VGP)

Cũng theo VCCI, theo quy định tại Dự thảo Luật Đất đai, điều kiện để nhà đầu tư tham gia đấu thầu các dự án có sử dụng đất là: “thuộc đối tượng được Nhà nước giao đất, cho thuê đất theo quy định tại Điều 128 và Điều 129 của Luật này”.

“Điều 128, 129 Dự thảo Luật Đất đai quy định về các trường hợp, đối tượng được giao đất, cho thuê đất. Tổ chức, cá nhân nước ngoài không được xem là người sử dụng đất, vì vậy không thuộc trường hợp quy định tại Điều 128, 129 Dự thảo Luật.

Và vì vậy, không đáp ứng điều kiện là nhà đầu tư tham gia đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư đối với các dự án đầu tư có sử dụng đất. Tóm lại, theo quy định tại Dự thảo Luật Đất đai, tổ chức, cá nhân nước ngoài không được tham gia đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư đối với các dự án đầu tư có sử dụng đất.

Để đảm bảo tính thống nhất và rõ ràng, đề nghị điều chỉnh lại quy định tại khoản 2 Điều 12 Dự thảo Luật Đấu thầu theo hướng: Dự án đầu tư có sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai”, VCCI đề nghị.

Quy định rõ để thuận lợi khi thực hiện

Bên cạnh đó, Dự thảo liệt kê các trường hợp hủy thầu đối với lựa chọn nhà đầu tư, trong đó có trường hợp “thay đổi mục tiêu, quy mô, địa điểm, vốn đầu tư của dự án trong quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư (đối với dự án thuộc diện chấp thuận chủ trương đầu tư) hoặc quyết định phê duyệt danh mục dự án đầu tư kinh doanh (đối với dự án không thuộc diện chấp thuận chủ trương đầu tư) ảnh hưởng tới hồ sơ mời thầu”.

Dự thảo quy định trường hợp hủy thầu nêu trên thuộc diện các bên liên quan sẽ không được đền bù chi phí. Theo VCCI, điều này dường như chưa thật phù hợp và đảm bảo công bằng cho các nhà đầu tư khi tham dự thầu.

Vì, các nhà đầu tư đã phải bỏ ra chi phí để tham gia đấu thầu. Việc thay đổi mục tiêu, quy mô, địa điểm, vốn đầu tư của dự án xuất phát từ cơ quan nhà nước, không phải là lỗi của các nhà đầu tư. Do đó, nhà đầu tư cần phải được đền bù về chi phí tương tự như cơ chế bồi hoàn chi phí liên quan đến việc tham dự thầu của nhà thầu quy định tại Điều 39 Dự thảo.

Cũng theo VCCI, Dự thảo quy định cấm chủ đầu tư, bên mời thầu “Nêu yêu cầu cụ thể về nhãn hiệu, xuất xứ hàng hóa trong hồ sơ mời thầu đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp hoặc gói thầu hỗn hợp khi áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, chào hàng cạnh tranh, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 và 4 Điều 41 của Luật này”.

Trong khi đó, khoản 4 Điều 41 Dự thảo quy định “trường hợp cần thiết để đảm bảo mua được hàng hóa có chất lượng tốt đáp ứng yêu cầu sử dụng thì trong hồ sơ mời thầu có thể quy định về xuất xứ của hàng hóa từ một số quốc gia, vùng lãnh thổ”. Quy định này chưa đủ rõ ràng và trao nhiều quyền cho bên mời thầu quyết định việc xác định xuất xứ của hàng hóa.

VCCI cho rằng, kết hợp hai quy định trên, rất khó để xác định khi nào thì yêu cầu cụ thể về nhãn hiệu, xuất xứ thuộc trường hợp cấm, lúc nào thì thuộc trường hợp được phép. Vì “trường hợp cần thiết” là một khái niệm rất chung, mang tính định tính và các bên có thể diễn giải áp dụng theo các cách khác nhau...

Bên cạnh đó, VCCI cũng góp ý về lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, nhằm giải quyết cho các trường hợp các dự án, dự toán thuộc trường hợp phải phải thực hiện đấu thầu, nhưng không thể tổ chức theo quy trình đấu thầu thông thường.

Theo VCCI, đây là quy định mới và là các trường hợp ngoại lệ, không phải áp dụng theo quy trình đấu thầu thông thường nên cần thiết phải quy định đủ rõ để đảm bảo thuận lợi khi thực hiện, tránh bị lạm dụng và tránh rủi ro pháp lý cho các bên.