Hạ tầng “chạy đua” với thời gian

Theo ghi nhận, để đẩy nhanh tiến độ và giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2025, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cụ thể. Trong đó, Thành phố yêu cầu các sở, ban, ngành và đơn vị liên quan tăng cường kiểm soát các khoản đầu tư từ ngân sách, cải thiện hiệu quả sử dụng vốn và tăng tốc thi công các dự án trọng điểm, công trình chuyển tiếp đã được phân bổ lượng vốn lớn. Mục tiêu đảm bảo đủ nguồn lực cho kế hoạch đầu tư công và siết chặt quản lý thanh toán, quyết toán. Đồng thời, thành phố cũng tập trung hỗ trợ và giải quyết triệt để khó khăn về giải phóng mặt bằng, biến động giá vật liệu, nguồn cung cấp và tái định cư.

Đường dẫn cầu Tứ Liên phía huyện Đông Anh (Hà Nội) đang được triển khai xây dựng. (Ảnh: Hữu Chánh)

Đến nay các dự án, công trình trọng điểm trên địa bàn thành phố đang khẩn trương thi công, sớm hoàn thành các hạng mục theo kế hoạch đặt ra. Điển hình, một số dự án trọng điểm như dự án cầu Tứ Liên khởi công ngày 19/5/2025 với mức đầu tư gần 20,2 nghìn tỷ đồng, gồm 3 dự án giải phóng mặt bằng và 1 dự án đầu tư xây dựng. Theo kế hoạch, dự án sẽ hoàn thành sau 2 năm xây dựng. Dự án đường vành đai 4 - Vùng Thủ đô đang dần hình thành, đến nay đã giải ngân 17,3% kế hoạch vốn. Dự án đường Vành đai 1, đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục (giai đoạn 1) có mức đầu tư giai đoạn 1 dự án hơn 7,2 nghìn tỷ đồng từ nguồn ngân sách thành phố, đến nay dự án đã giải ngân 51,4% kế hoạch vốn. Dự án tuyến đường cao tốc Đại lộ Thăng Long, đoạn nối từ Quốc lộ 21 đến cao tốc Hà Nội - Hòa Bình đã giải ngân 31,7% kế hoạch vốn...

Nhờ triển khai quyết liệt, vốn đầu tư công từ ngân sách nhà nước do Hà Nội quản lý đạt 33,5 nghìn tỷ đồng, tăng tới 38% so với cùng kỳ năm trước và đạt 32,1% kế hoạch năm, góp phần tạo động lực tăng trưởng kinh tế.

Có thể nói, thành phố Hà Nội đang chứng kiến “không khí công trường” sôi động hơn rõ rệt. Đây là tín hiệu tích cực trong bối cảnh cả nước đang đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết 98/NQ-CP về tháo gỡ vướng mắc đầu tư công, đẩy nhanh tiến độ giải ngân.

Công trường dự án xây dựng đường dẫn cầu Tứ Liên phía huyện Đông Anh. (Ảnh: Hữu Chánh)

Một số chuyên gia kinh tế cho rằng, đầu tư công là một trong những công cụ hữu hiệu nhất để thúc đẩy tăng trưởng trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều bất ổn. Khi các dự án được đẩy nhanh, không chỉ tạo ra việc làm, mà còn lan tỏa dòng tiền sang nhiều ngành: từ vật liệu xây dựng, vận tải đến dịch vụ và thương mại địa phương.

Theo TS. Nguyễn Đức Kiên, chuyên gia tài chính công, “khi đầu tư công được đẩy mạnh một cách thực chất, không chỉ là sự vận động dòng tiền, mà còn là cú hích kéo theo đầu tư tư nhân, cải thiện niềm tin thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh của thành phố trong trung - dài hạn”.

Hà Nội đang đặt mục tiêu giải ngân ít nhất 95% kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025. Con số này đòi hỏi không chỉ quyết tâm hành chính, mà còn cần sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bên: từ chính quyền, nhà thầu đến người dân trong khu vực dự án.

Từ chỉ đạo quyết liệt đến hành động cụ thể

Thành phố đã tổ chức nhiều cuộc họp giao ban chuyên đề, trực tiếp kiểm tra thực địa tại các công trình trọng điểm. Các đơn vị đầu tư bị yêu cầu cam kết tiến độ cụ thể, xử lý nghiêm những nhà thầu chậm tiến độ, thiếu trách nhiệm hoặc không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật.

Việc phân cấp mạnh cho cấp huyện trong tổ chức thực hiện dự án cũng giúp rút ngắn thời gian xử lý thủ tục, tăng tính chủ động và sát sao trong điều hành. Bên cạnh đó, Thành phố cũng nỗ lực tháo gỡ khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, vốn là điểm nghẽn lớn nhất nhiều năm qua.

Để hoạt động đầu tư công cũng như quá trình triển khai các dự án trên địa bàn được thông suốt, mới đây, Hội đồng nhân dân thành phố đã thông qua việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021 - 2025; kế hoạch đầu tư công năm 2025, năm 2024 kéo dài khi thực hiện tổ chức chính quyền địa phương hai cấp của thành phố Hà Nội, để không làm gián đoạn các dự án, trong đó có nhiều dự án đầu tư hạ tầng.

Dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô đang dần hình thành, đến nay đã giải ngân 17,3% kế hoạch vốn.

Theo đề nghị của Thành phố, 27.764 dự án, nhiệm vụ sẽ chuyển về cấp xã, phường mới quản lý; chỉ có 12 dự án, nhiệm vụ chuyển về cấp thành phố tiếp tục tổ chức thực hiện. Đáng chú ý, UBND Thành phố đã kiến nghị điều chuyển chủ đầu tư đối với toàn bộ số dự án này theo nguyên tắc phân cấp mạnh cho cấp cơ sở. Các dự án cấp xã sẽ giao về UBND xã, phường mới làm chủ đầu tư. Đối với các dự án cấp huyện, sau khi không còn cấp hành chính trung gian, cũng được bàn giao cho cấp xã, phường trực tiếp quản lý.

Về các dự án mới chưa bố trí vốn, Thành phố yêu cầu các xã, phường mới rà soát, đề xuất phương án triển khai trong quý III/2025, bảo đảm không gián đoạn đầu tư công trong giai đoạn chuyển tiếp. Các dự án bàn giao về cấp xã, phường hoặc Ban quản lý dự án khu vực sẽ thực hiện ngay cùng với việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Cùng với việc cập nhật, điều chỉnh kế hoạch đầu tư công, Hội đồng nhân dân Thành phố đã thông qua điều chỉnh, bổ sung danh mục các dự án thu hồi đất năm 2025; danh mục các dự án chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa trên địa bàn thành phố. Theo đó, thành phố điều chỉnh bổ sung hơn 1.100 ha đất.