Rút ngắn các thủ tục

Cụ thể, với tầm quan trọng cùng ý nghĩa đặc biệt nên Dự án Cao tốc Bắc - Nam được Chính phủ cho phép áp dụng nhiều cơ chế đặc thù. Cùng đó, Dự án cũng nhận được sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ GTVT, sự vào cuộc rốt ráo của các địa phương có dự án đi qua cùng sự ủng hộ, đồng thuận của nhân dân vùng dự án nên một khối lượng công việc khổng lồ đã được giải quyết.

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Danh Huy cho biết, trong vòng chưa đầy 1 năm, Bộ GTVT đã hoàn thiện toàn bộ thủ tục, đảm bảo đủ điều kiện khởi công Dự án theo quy định của pháp luật toàn bộ 12 Dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021-2025.

Đáng chú ý, nếu như các dự án quan trọng của Quốc gia, dự án nhóm A trước đây để thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục thông thường thì thời gian từ khi phê duyệt đến thời điểm khởi công thường mất tối thiểu là 2 năm. Việc rút ngắn được thời gian của Dự án đóng vai trò hết sức quan trọng, là nền tảng để “mạch máu” giao thông được phát triển đồng bộ.

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Danh Huy thông tin về dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2021-2025. (Ảnh: Đinh Luyện)

Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy, trên cơ sở điều kiện khởi công đã được đảm bảo, Bộ GTVT đã báo cáo và được Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho khởi công 12 gói thầu đầu tiên thuộc 12 Dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đọan 2021-2025 vào ngày 1/1/2023.

Thứ trưởng cho biết thêm, Lễ khởi công lần này sẽ được triển khai đồng loạt với 12 điểm cầu. Trong đó, điểm cầu trung tâm được đặt tại Quảng Ngãi. Hai điểm cầu chính được tổ chức tại Quảng Bình, Hậu Giang và 9 điểm cầu phụ khác.

Cách thức tổ chức này cũng là chủ trương mới thực hiện đúng phương châm đổi tư duy, cách làm nhằm cụ thể hóa mục tiêu đột phá kết cấu hạ tầng giao thông trong thời gian sớm nhất theo Nghị quyết Đại hội Đảng XIII.

“Lần đầu Bộ GTVT tổ chức khởi công các dự án đồng loạt tại các điểm cầu trên các vùng, địa phương có dự án đi qua cũng sẽ tạo hiệu ứng để cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành GTVT cùng thống nhất nhận thức, thống nhất hành động, đồng tâm hiệp lực thực hiện các phong trào thi đua trên khắp các công trường từ ngày đầu, tháng đầu của năm mới Quý Mão”, Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy nhấn mạnh.

Thông tin thêm, Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết, trước khi khởi công Dự án cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2 thì vào ngày 31/12 tới đây, cao tốc Bắc - Nam đoạn Cam Lộ - La Sơn cũng sẽ được thông xe, đưa vào khai thác.

Với 3 dự án cao tốc còn lại, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ GTVT, sự nỗ lực vượt qua khó khăn của nhà thầu, tư vấn giám sát, các Ban Quản lý dự án, đến ngày 31/12 cũng sẽ cơ bản đáp ứng điều kiện thông xe kỹ thuật, tiến tới hoàn thành, đưa dự án vào khai thác vào ngày 30/4/2023.

Triển khai “thần tốc” với tinh thần quyết liệt

Theo tìm hiểu, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã tiếp tục xác định xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ là một trong ba đột phá chiến lược, trong đó ưu tiên phát triển một số công trình trọng điểm Quốc gia về giao thông với mục tiêu “Đến năm 2030, phấn đấu cả nước có khoảng 5.000 km đường cao tốc” và “Đến năm 2025 hoàn thành đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông”.

Để đạt được mục tiêu này, Chính phủ xác định đến năm 2025 phải hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc. Hiện nay đã đưa vào khai thác sử dụng khoảng 1.417km, như vậy trong giai đoạn 2021-2025 cần tiếp tục hoàn thành thêm khoảng 1.600km.

Với Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, được Quốc hội khóa XV thông qua chủ trương đầu tư tại phiên họp bất thường lần thứ nhất (Nghị quyết số 44/2022/QH15 ngày 11/1/2022) với tổng chiều 729km được chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập, gồm các đoạn Hà Tĩnh - Quảng Trị (267 km), Quảng Ngãi - Nha Trang (353 km) và Cần Thơ - Cà Mau (109 km), đi qua địa phận 12 tỉnh, thành phố (Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Cần Thơ, Hậu Giang, Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau). Sơ bộ tổng mức đầu tư 146.990 tỷ đồng, cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác, vận hành từ năm 2026.

Theo thông tin từ Bộ GTVT, Dự án trải dài qua nhiều tỉnh thành phố, với nhiều dạng địa hình, địa chất khác nhau, khối lượng công việc triển khai lớn phải thực hiện trong thời gian ngắn đòi hỏi phải có tư duy mới, cách làm mới, sự nỗ lực lớn, quyết tâm cao trong triển khai. Ngay sau khi chủ trương đầu tư được Quốc hội thông qua, Bộ GTVT đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị quyết số 18/NQ-CP trong đó, giao nhiệm cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương với các mốc thời gian phải hoàn thành và cho phép áp dụng các cơ chế đặc thù để triển khai dự án.

Việc đẩy nhanh tiến độ các dự án giao thông góp phần thúc đẩy kinh tế đất nước. (Ảnh minh họa)

Cụ thể, Dự án áp dụng hình thức chỉ định thầu trong 2 năm 2022 và 2023 đối với các gói thầu tư vấn, xây lắp liên quan đến Dự án, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, gói thầu thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư; thêm nữa, cho phép triển khai đồng thời một số công việc liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong giai đoạn chuẩn bị dự án; sớm bàn giao cọc giải phóng mặt bằng để các địa phương thực hiện trước các công việc liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;

Cho phép triển khai đồng thời các thủ tục để rút ngắn thời gian thực hiện các công việc khảo sát, thiết kế, lập, thẩm định phê duyệt dự án đầu tư, thiết kế kỹ thuật nhằm sớm triển khai thi công; rút ngắn thủ tục cấp phép khai thác mỏ; giao trực tiếp các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nằm trong hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng phục vụ Dự án cho nhà thầu thi công để khai thác; được phép nâng công suất đối với các mỏ cát đang khai thác khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Với các cơ chế đặc thù nêu trên, Bộ GTVT đã chỉ đạo các chủ đầu tư xây dựng kế hoạch chi tiết cho từng nội dung công việc cụ thể. Nhờ sự chủ động này, nếu trước đây bình quân 1 dự án nhóm A sau khi chủ trương đầu tư được phê duyệt, tổng thời gian triển khai lập Dự án đầu tư, thiết kế kỹ thuật, đấu thầu và khởi công khoảng 2 năm thì đối với Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông là dự án quan trọng quốc gia, có quy mô lớn, nhiều công trình cầu, hầm, độ phức tạp kỹ thuật cao nhưng thời gian triển khai rút ngắn còn một nửa.