Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản góp ý dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), trên cơ sở ý kiến góp ý và thông tin của các doanh nghiệp, hiệp hội và chuyên gia.

Khuyến khích dòng xe hybrid không có hệ thống sạc điện riêng

Theo dự thảo Luật, đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt gồm các nhóm hàng hóa: Thuốc lá; rượu; bia; xe có động cơ dưới 24 chỗ ngồi; xe mô tô 2 bánh, xe mô tô 3 bánh có dung tích xi lanh trên 125cm3; máy bay, trực thăng, tàu lượn và du thuyền; xăng các loại; điều hòa nhiệt độ có công suất từ 90.000 BTU trở xuống; bài lá; vàng mã, hàng mã; nước giải khát và 6 nhóm dịch vụ (kinh doanh vũ trường, karaoke, casino, trò chơi điện tử có thưởng, cá cược, golf, xổ số).

Trong đó, thuế suất đối với xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện (dòng xe hybrid), Dự thảo hiện đã có quy định thuế suất thấp hơn đối với xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện, nhưng yêu cầu phải có nạp điện bằng hệ thống sạc riêng (bằng 70% xe xăng tương ứng).

Theo phản ánh của các doanh nghiệp, dòng xe hybrid - ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện có hai hình thức: có hệ thống sạc điện riêng, và không có hệ thống sạc điện riêng. Quy định như dự thảo hiện mới chỉ đề cập đến loại thứ nhất - có hệ thống sạc điện riêng. Điều này được hiểu rằng, các xe hybrid loại thứ hai - không có hệ thống sạc điện riêng sẽ chịu thuế suất bằng với xe chạy xăng tương ứng.

Ảnh minh họa: chinhphu.vn

Điều này chưa thực sự hợp lý, vì xe ô tô hybrid không có hệ thống sạc điện riêng vẫn có tác dụng giảm sử dụng nhiên liệu hoá thạch, và là bước chuyển tiếp sang xe chạy thuần điện, trong quá trình trạm và công nghệ sạc điện chưa đủ thuận tiện cho người tiêu dùng.

Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu thêm chính sách khuyến khích dòng xe hybrid không có hệ thống sạc điện riêng, với thuế suất thấp hơn thuế đối với xe chạy xăng tương ứng.

Bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế

Trong dự thảo Luật, nước giải khát có đường là mặt hàng mới được bổ sung vào diện chịu thuế, với thuế suất dự kiến 10%. Lý do được đưa ra là nhằm chống lại tình trạng thừa cân, béo phì đang gia tăng tại Việt Nam hiện nay.

Theo VCCI, việc bổ sung đối tượng chịu thuế mới sẽ có tác động rất lớn và nghiêm trọng tới sự phát triển của doanh nghiệp ngành hàng này, vì vậy chính sách này cần được cân nhắc hết sức kỹ lưỡng.

Cụ thể, mục tiêu ngăn chặn tình trạng thừa cân béo phì là cần thiết và nhận được sự ủng hộ từ các doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt 10% đối với nước giải khát có đường sẽ giúp hạn chế hay giảm tỷ lệ béo phì như thế nào thì chưa được đánh giá đầy đủ.

“Theo nghiên cứu của một số doanh nghiệp, các thực phẩm có chứa đường (gồm đồ uống giải khát, bánh kẹo, kem…) cung cấp trung bình 3,6% tổng năng lượng đưa vào cơ thể. Như vậy, việc đánh thuế 10% đối với mặt hàng nước giải khát có đường chỉ có thể làm giảm một lượng rất nhỏ, khoảng 0,1% - 0,2% năng lượng được nạp vào cơ thể.

Chính sách thuế này chưa bảo đảm công bằng khi chỉ tập trung vào các sản phẩm đồ uống đóng chai sẵn. Còn các loại đồ uống pha chế tại chỗ như cà phê, trà sữa, nước mía, trà chanh… sẽ khó có thể bị đánh thuế, do không thể xác định chính xác hàm lượng đường”, VCCI nêu lý do.

Như vậy, chính sách này sẽ tác động tiêu cực đến các doanh nghiệp ngành đồ uống của Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp thuần tuý nội địa. VCCI đề nghị đánh giá kỹ hơn về tác động, biện pháp thực hiện, cũng như lộ trình phù hợp của chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường.

Bỏ tính thuế với điều hòa nhiệt độ và xăng

Với các mặt hàng rượu, bia và thuốc lá, các doanh nghiệp đồng tình với quan điểm của Đảng và Nhà nước trong việc sử dụng chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt để bảo vệ sức khoẻ người dân, hạn chế tiêu dùng các mặt hàng có hại cho sức khoẻ như rượu bia, thuốc lá. Tuy nhiên, VCCI cho rằng, dự thảo Luật hiện đề xuất mức tăng thuế rất mạnh và tốc độ tăng thuế rất nhanh đối với các mặt hàng này.

Việc tăng thuế quá nhanh và mạnh này sẽ khiến các doanh nghiệp không thể điều chỉnh công suất sản xuất phù hợp với sự sụt giảm sản lượng tiêu thụ do chính sách thuế. Điều này sẽ dẫn đến nhiều dự án đầu tư gặp thua lỗ, không thể thu hồi được vốn. Thêm vào đó, sự sụt giảm sản lượng quá nhanh sẽ tác động tiêu cực đến việc làm của người lao động, rất khó để chuyển đổi nghề nghiệp cho số lượng lao động dôi dư từ các nhà máy rượu bia, thuốc lá.

Do đó, VCCI đề nghị nghiên cứu đưa ra lộ trình tăng thuế đối với rượu bia và thuốc lá phù hợp hơn với tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, VCCI cũng kiến nghị bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng, cho rằng, xăng hiện nay đang phải chịu cùng lúc hai loại thuế có cùng tính chất hạn chế tiêu dùng là thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường.

“Vì xăng không phải mặt hàng xa xỉ, nên việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng cũng là nhằm bảo vệ môi trường. Trong trường hợp cần thiết thì điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường cho phù hợp với mục tiêu của loại thuế này”, theo VCCI.

Về mặt hàng điều hoà nhiệt độ, VCCI cho rằng, trước đây điều hoà nhiệt độ có thể được coi là mặt hàng xa xỉ. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của xã hội, hiện nay, điều hoà nhiệt độ đã trở thành nhu cầu thiết yếu trong công việc và cuộc sống.

“Nhiều nghiên cứu đã chứng minh, việc duy trì nhiệt độ phòng phù hợp có tác dụng rất tốt trong việc nâng cao năng suất lao động. Điều này đặc biệt có ý nghĩa đối với Việt Nam khi chúng ta có định hướng phát triển kinh tế tri thức như hiện nay. Do đó, đề nghị nghiên cứu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hoà nhiệt độ”, VCCI kiến nghị.