Theo HoREA, thay vì ban hành bảng giá đất mới từ ngày 1/8/2024, nên tập trung xây dựng bảng giá đất lần đầu áp dụng từ ngày 1/1/2026 theo quy định của Luật Đất đai 2024. Hiệp hội nhấn mạnh rằng việc ban hành bảng giá đất vào thời điểm hiện tại có thể ảnh hưởng đến những người dân có nhu cầu xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, và tài sản gắn liền với đất (gọi tắt là giấy chứng nhận).

Ban hành bảng giá đất mới từ ngày 1/8/2024 gây nhiều khó khăn cho người dân. Ảnh: Cẩm Viên

HoREA dẫn chứng một số trường hợp cụ thể để minh họa cho tác động tiêu cực của việc ban hành bảng giá đất mới. Trường hợp ông A xin cấp giấy chứng nhận cho căn nhà trên thửa đất 100m² tại xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, với giá đất nông nghiệp là 200.000 đồng/m² và giá đất đường Nguyễn Văn Linh là 6,8 triệu đồng/m². Ông A phải nộp 660 triệu đồng tiền sử dụng đất theo bảng giá hiện hành. Nếu áp dụng dự thảo bảng giá đất mới, ông A sẽ phải nộp 6,18 tỷ đồng, tăng 9,36 lần.

Tương tự trường hợp bà B xin chuyển mục đích sử dụng 100m² sân xi măng thành đất ở. Theo bảng giá hiện hành, bà B chỉ phải nộp 660 triệu đồng, nhưng nếu áp dụng dự thảo bảng giá đất mới, bà B sẽ phải nộp 6,18 tỷ đồng, tăng 9,36 lần.

HoREA tiếp tục dẫn chứng trường hợp ông C xin tách thửa 1.000m² đất nông nghiệp thành 5 thửa đất ở, với giá đất nông nghiệp hiện hành là 200.000 đồng/m² và giá đất đường Nguyễn Văn Linh là 6,8 triệu đồng/m², ông phải nộp 6,6 tỷ đồng. Nếu áp dụng dự thảo bảng giá đất mới, ông C sẽ phải nộp 61,8 tỷ đồng, tăng 9,36 lần.

HoREA cho biết, dự thảo bảng giá đất nhận được sự quan tâm đặc biệt từ người dân Thành phố Hồ Chí Minh, thậm chí nhiều người còn cảm thấy "khá sốc" với các mức giá đất mới. Những người có nhu cầu xin cấp giấy chứng nhận cho hơn 13.035 thửa đất chưa được cấp giấy chứng nhận, hay những người xin hợp thức hóa quyền sử dụng đất nông nghiệp xen kẽ trong khu dân cư đô thị ổn định, sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề.

Do những tác động tiêu cực này, Hiệp hội nhận thấy chưa thật cần thiết ban hành "Quyết định điều chỉnh Quyết định số 02/2020/QĐ-UBND quy định về bảng giá đất trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh áp dụng từ ngày 1/8/2024 đến ngày 31/12/2024". HoREA đề xuất tập trung vào việc xây dựng bảng giá đất áp dụng từ năm 2026, để phù hợp với khả năng tài chính của người dân và đảm bảo sự ổn định trong quá trình chuyển đổi và phát triển đô thị.