Hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, kể cả ngày nghỉ Từ 1/7/2025, số định danh cá nhân sẽ được sử dụng thay cho mã số thuế

Tuy nhiên, quá trình triển khai cho thấy còn nhiều tâm lý e ngại, né tránh nghĩa vụ thuế của một bộ phận hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Không hiếm trường hợp từ chối thanh toán chuyển khoản, tránh phát hành hóa đơn hoặc né tiếp cận phần mềm quản lý thuế. Điều này không chỉ cản trở chính sách đi vào thực tế mà còn làm chậm quá trình hình thành một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và hiện đại.

Vì sao hộ kinh doanh vẫn “né” thuế?

Dễ nhận thấy, nỗi lo lớn nhất của nhiều hộ kinh doanh là việc kê khai đầy đủ doanh thu sẽ khiến nghĩa vụ thuế tăng cao, trong khi chi phí hoạt động vẫn chưa được khấu trừ đầy đủ như doanh nghiệp. Một số hộ cũng thiếu kiến thức công nghệ, ngại đầu tư máy móc hoặc phần mềm mới. Và sâu xa hơn, là tâm lý thiếu niềm tin rằng mọi người đều cùng tuân thủ, dẫn đến “mình minh bạch thì thiệt”.

Vì sao hộ kinh doanh vẫn “né” thuế?
Ảnh minh hoạ: HP

Giải pháp để hộ kinh doanh nghiêm túc chấp hành nghĩa vụ thuế

Tăng cường hỗ trợ chuyển đổi

Chuyển đổi sang mô hình hóa đơn điện tử từ máy tính tiền không nên chỉ dừng ở quy định bắt buộc. cần có gói hỗ trợ kỹ thuật và tài chính, đặc biệt với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế và các địa phương có thể phối hợp triển khai “tổ hỗ trợ kinh doanh số”, hướng dẫn cài đặt, sử dụng thiết bị, phần mềm và giải đáp thắc mắc trực tiếp.

Truyền thông đồng hành, chia sẻ

Thông điệp truyền thông cần thay đổi, không chỉ là “nộp thuế là nghĩa vụ”, mà cần nhấn mạnh “tuân thủ thuế là bước đi đúng để phát triển bền vững, tiếp cận ngân hàng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp”. Các câu chuyện thành công, mô hình tiêu biểu cần được truyền thông rộng rãi để hộ kinh doanh thấy được lợi ích thiết thực của minh bạch doanh thu.

Chính sách thuế linh hoạt

Một chính sách thuế hiệu quả phải đi cùng nguyên tắc “thu đúng, thu đủ nhưng không thu vượt”. Các hộ kinh doanh nên được khấu trừ một phần chi phí hợp lý, tính đến yếu tố lạm phát và biến động thị trường. Đồng thời, cần rà soát, điều chỉnh mức doanh thu khởi điểm áp dụng theo từng địa phương để tránh gây áp lực quá mức.

Khuyến khích người tiêu dùng yêu cầu hoá đơn

Song hành cùng chính sách thuế, cần tạo động lực xã hội hoá việc giám sát tuân thủ. Khi người dân có thói quen yêu cầu hóa đơn, hộ kinh doanh sẽ khó lòng né tránh. Các chương trình “yêu cầu hóa đơn - nhận quà”, hoặc giảm giá cho khách chuyển khoản… có thể là chất xúc tác thúc đẩy thay đổi hành vi tiêu dùng và kinh doanh.

Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm

Cùng với khuyến khích, các biện pháp kiểm tra, giám sát và xử phạt cần được thực hiện công khai, minh bạch và nghiêm túc. Tránh tình trạng “chỉ có người ngay nộp thuế, kẻ lách luật lại sống khỏe”. Công bằng trong thực thi pháp luật là điều kiện tiên quyết để củng cố lòng tin.

Minh bạch - con đường phát triển bền vững

Hộ kinh doanh là một trong những lực lượng quan trọng thúc đẩy tiêu dùng nội địa, tạo việc làm và ổn định xã hội. Để họ đồng hành cùng Nhà nước trong thực hiện chính sách thuế không thể chỉ dựa vào mệnh lệnh hành chính, mà phải bằng đối thoại, hỗ trợ và xây dựng niềm tin.

Trong bối cảnh cả nước đang hướng tới chuyển đổi số và xây dựng nền kinh tế minh bạch, chấp hành nghiêm túc chính sách thuế không chỉ là nghĩa vụ mà còn là quyền lợi thiết thực và khôn ngoan của mọi hộ kinh doanh. Vì một môi trường kinh doanh văn minh, công bằng và thịnh vượng.

Việc chuyển đổi sang hóa đơn điện tử từ máy tính tiền và tuân thủ nghĩa vụ thuế là tất yếu để xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và bền vững. Tuy nhiên, đòi hỏi chính sách phải đồng hành, thay vì chỉ “siết chặt”. Khi hộ kinh doanh hiểu, thấy lợi ích và được hỗ trợ, thì tuân thủ thuế không còn là gánh nặng, mà là trách nhiệm tự nhiên trong một nền kinh tế văn minh.