Tờ trình của Bộ Tài chính cho biết, theo báo cáo của Bộ Công Thương thì dự báo năm 2023 giá các mặt hàng xăng, dầu thành phẩm ở mức 95-105 USD/thùng (giảm 12%-20% so với ước giá bình quân năm 2022). Như vậy, giá các mặt hàng xăng, dầu thành phẩm ước năm 2023 tuy có giảm so với ước giá bình quân năm 2022 nhưng vẫn còn ở mức cao, điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế.

Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng và sử dụng xăng, dầu tăng cao để phục hồi kinh tế sau đại dịch, dự báo sản lượng xăng dầu tiêu thụ năm 2023 vào khoảng 14,50 triệu m³ (hoặc tấn), tăng khoảng 10% so với sản lượng tiêu thụ năm 2022. Trong đó, ước mặt hàng xăng đạt khoảng 10,97 triệu m³ (chiếm 42,3%), dầu diesel đạt khoảng 14,50 triệu m³ (chiếm 55,9%).

Ảnh minh họa. (Ảnh: Tuấn Minh)

Theo Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15, từ ngày 11/7/2022 đến hết ngày 31/12/2022, mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn bằng mức sàn trong Biểu khung thuế; từ ngày 1/1/2023, mức thuế BVMT đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn được thực hiện theo quy định tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14.

Theo đó, mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn bằng mức trần trong Biểu khung thuế, trừ dầu hỏa, cụ thể: xăng (trừ etanol) tăng từ 1.000 đồng/lít lên mức trần 4.000 đồng/lít; nhiên liệu bay tăng từ 1.000 đồng/lít lên mức trần 3.000 đồng/lít; dầu diesel tăng từ 500 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn tăng từ 300 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít; mỡ nhờn tăng từ 300 đồng/kg lên mức trần 2.000 đồng/kg; dầu hỏa tăng từ 300 đồng/lít lên mức 1.000 đồng/lít.

Như vậy, giá bán lẻ xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ tăng lên tương ứng. Nếu tính bao gồm cả thuế giá trị gia tăng (GTGT) thì giá bán lẻ xăng, dầu sẽ tăng tương ứng đối với xăng là 3.300 đồng/lít; nhiên liệu bay là 2.200 đồng/lít; dầu diesel là 1.650 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn là 1.870 đồng/lít; mỡ nhờn là 1.870 đồng/kg; dầu hỏa là 770 đồng/lít (với giả định các yếu tố khác cấu thành giá bán lẻ xăng, dầu không biến động).

Trong bối cảnh tình hình thị trường xăng, dầu thế giới vẫn còn tiếp tục diễn biến phức tạp, kéo theo nhiều khả năng giá xăng, dầu trong thời gian tới vẫn sẽ tiếp tục biến động khó lường, tiềm ẩn nguy cơ rủi ro đến sự ổn định kinh tế - xã hội cũng như tác động đến thị trường xăng, dầu trong nước, việc mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn tăng từ mức sàn về mức trần từ ngày 1/1/2023 (giai đoạn cận kề Tết Nguyên đán) sẽ gây ảnh hưởng nhất định đến tâm lý, đời sống sinh hoạt của người dân cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Từ đó ảnh hưởng đến lạm phát và sẽ tác động trực tiếp đến ổn định kinh tế vĩ mô. Do vậy, cần phải có giải pháp để góp phần ổn định giá xăng, dầu, ổn định kinh tế vĩ mô trong năm 2023.

Bộ Tài chính trình Chính phủ để trình UBTVQH ban hành Nghị quyết điều chỉnh mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn để áp dụng trong năm 2023 như năm 2022 (áp dụng mức sàn trong Biểu khung thuế như quy định tại Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15 của UBTVQH), cụ thể như sau:

Xăng: Giảm từ 4.000 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít; Nhiên liệu bay: Giảm từ 3.000 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít; Dầu diesel: Giảm từ 2.000 đồng/lít xuống mức sàn 500 đồng/lít; Dầu mazut, dầu nhờn: Giảm từ 2.000 đồng/lít xuống mức sàn 300 đồng/lít; Mỡ nhờn: Giảm từ 2.000 đồng/kg xuống mức sàn 300 đồng/kg; Dầu hỏa: Giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 300 đồng/lít.

Từ ngày 1/1/2024, mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn tiếp tục thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 của UBTVQH (xăng là 4.000 đồng/lít; nhiên liệu bay là 3.000 đồng/lít; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn là 2.000 đồng/lít; dầu hỏa là 1.000 đồng/lít; mỡ nhờn là 2.000 đồng/kg).

Để đảm bảo tính kịp thời, Bộ Tài chính đề nghị Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2023.

Cũng theo Bộ Tài chính, với dự kiến sản lượng tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2023 bằng sản lượng xăng, dầu, mỡ nhờn dự kiến tính thuế BVMT để tính dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2023 và với mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn như đề xuất nêu trên thì dự kiến số thu thuế BVMT giảm khoảng 50.905 tỷ đồng và tổng thu ngân sách Nhà nước (bao gồm cả phần giảm thuế GTGT) giảm khoảng 55.995,5 tỷ đồng.