Theo Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông, giải ngân vốn đầu tư công là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong những năm vừa qua. Trong năm 2022, Thủ tướng đã ban hành 3 Nghị quyết chuyên đề, 5 Công điện, 1 Chỉ thị và thành lập 6 Tổ công tác để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Các Tổ trưởng Tổ công tác là Phó Thủ tướng và Bộ trưởng.

"Năm 2022, tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt 92,97% so với kế hoạch, so với năm 2021 thì không bằng (năm 2021 là 95,11%). Tuy nhiên, năm 2022 phải tiêu số vốn tuyệt đối tăng thêm 120 nghìn tỷ. Chúng ta được giao tăng thêm theo 3 chương trình mục tiêu quốc gia… Tôi cho rằng đây là con số rất tích cực", Thứ trưởng Bộ KH&ĐT nhận định.

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông chia sẻ kinh nghiệm về giải ngân đầu tư công. (Ảnh: VGP)

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT cho biết, 2 tháng đầu năm 2023, trách nhiệm nặng nề hơn khi vốn đầu tư công giao cho các bộ, ngành địa phương là trên 700.000 tỷ đồng, tăng 140.000 tỷ đồng so với năm 2022 và tăng 260.000 tỷ đồng so với năm 2021. Do vậy, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quyết liệt, ngay từ đầu năm đã tổ chức Hội nghị toàn quốc thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Đồng thời, ngay từ mùng 4 Tết Thủ tướng đã đi rất nhiều địa phương, thúc đẩy giải ngân, tháo gỡ khó khăn các công trình trọng điểm quốc gia.

Để giải ngân được số vốn này, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT nói kinh nghiệm từ năm 2022 có một số bài học. Cụ thể, thứ nhất là thực hiện hiệu quả 6 tổ công tác do Thủ tướng thành lập, đôn đốc các bộ, ngành, tháo gỡ các khó khăn. Thứ hai là chuẩn bị tốt các dự án đầu tư từ khâu phê duyệt, lựa chọn, để khi có vốn giao thì giải ngân được ngay. Thứ ba, tập trung giải quyết các khó khăn liên quan đến thể chế (nếu có) về công tác giải phóng mặt bằng.

"Trong 3 chương trình mục tiêu quốc gia thì ta có Chương trình mục tiêu quốc gia dân tộc thiểu số miền núi. Tuần trước, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã phê duyệt quyết định ban hành tiêu chí, định mức phân bổ cho đất ở, đất sản xuất hỗ trợ. Như vậy, hiện nay tất cả các văn bản pháp quy hướng dẫn 3 chương trình mục tiêu quốc gia đều đẩy nhanh việc phân bổ chi tiết xuống cấp huyện, cấp xã để tổ chức giải ngân", Thứ trưởng Bộ KH&ĐT nói.

Về giải quyết các khó khăn về nguyên, vật liệu, điều chỉnh giá, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT cho hay năm 2022 có tác động nhiều hơn, cân đối các vấn đề về nguyên vật liệu, giá. Nhưng còn một số vấn đề như đất cát san lấp, đặc biệt khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Nguồn nguyên liệu cho các công trình đường cao tốc Bắc Nam cần được quan tâm hơn để đảm bảo nguyên liệu.

Giải pháp tiếp theo là đôn đốc các nhà thầu bố trí đủ nhân lực, nhân công để đảm bảo tiến độ. Cuối cùng là cần giải quyết vướng mắc liên quan đến ODA. ODA thì đặc thù hơn, ví dụ phải điều chỉnh dự án, kế hoạch vay vốn, kéo dài hơn. Các bộ ngành hỗ trợ địa phương, phối hợp với nhà tài trợ để điều chỉnh sớm.

Cũng liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho biết thêm kinh nghiệm nữa trong việc giải ngân vốn đầu tư công là không dàn trải, tập trung vào các dự án có trọng tâm trọng điểm.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho hay, nhiệm kỳ 2021 - 2026 xác định dự kiến có trên 10.000 dự án. Tuy nhiên, sau đó Chính phủ, Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt cắt giảm đi còn chưa đầy 5.000 dự án. Đây là giải pháp rất quan trọng để tập trung giải ngân vốn đầu tư công. Đáng chú ý là tập trung cho dự án liên kết vùng, tạo ra các không gian phát triển mới, các tuyến đường cao tốc, công trình hạ tầng.