Ngày 25/10, tại Trường Đại học Điện lực Hà Nội đã diễn ra Diễn đàn “Tiết kiệm năng lượng: Từ hoạch định chính sách quốc gia đến hành động thực tế”, chương trình do văn phòng Ban Chỉ đạo Tiết kiệm năng lượng (Bộ Công Thương) phối hợp với Trường Đại học Điện lực, Hội Khoa học và Công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Việt Nam tổ chức.

Các đại biểu tham gia diễn đàn. (Ảnh: Khắc Kiên)

Phát biểu tại diễn đàn, ông Đặng Hải Dũng - Phó Chánh văn phòng Ban Chỉ đạo Tiết kiệm năng lượng, Bộ Công Thương cho biết: Vấn đề an ninh năng lượng đã ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người dân nhiều nước trên thế giới trong đó có Việt Nam.

Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản như: Quyết định số 79/2006/QĐ-TTg ngày 14/4/2006 về Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2006 - 2015; Quyết định số 280/QĐ-TTg ngày 13/03/2019 về Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030; Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045...

“Đặc biệt, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (ban hành năm 2010), sau Luật chúng ta có một hệ thống các văn bản pháp luật như nghị định, thông tư, quyết định… liên quan đến các tiêu chuẩn, quy chuẩn; hiện đã có trên 50 quy chuẩn, tiêu chuẩn quy định các định mức tiêu hao năng lượng cho 26 loại sản phẩm là các thiết bị công nghiệp, gia dụng, phương tiện...”, ông Dũng chia sẻ.

Khẳng định tiềm năng tiết kiệm năng lượng của Việt Nam là rất lớn, trong khi công nghệ của Việt Nam còn thấp, TS. Dương Trung Kiên, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Điện lực cho rằng, bài toán cần hướng đến chính là nâng cao nguồn nhân lực. Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là trách nhiệm của mọi người trong đó có các bạn sinh viên. Ngoài ra, công tác truyền thông, nâng cao nhận thức và khuyến khích doanh nghiệp thực hiện cải tạo dây chuyền công nghệ, đầu tư các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hướng tới sản xuất sạch, xanh cũng là cần thiết và phù hợp.

“Tại Trường Đại học Điện lực, công tác đào tạo và lồng ghép kiến thức về tiết kiệm năng lượng được nhà trường tập trung chủ yếu vào 3 khối đào tạo Điện, Năng lượng và Quản lý năng lượng. Trong quá trình đào tạo, các sinh viên được trang bị kiến thức về công nghệ mới, các cách thức sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong việc sử dụng vận hành thiết bị, vật liệu nào giúp tiết kiệm điện…”, TS. Dương Trung Kiên cho hay.

Đề cập đến vấn đề sử dụng năng lượng tiết kiệm, ông Nguyễn Đình Hiệp, Chủ tịch Hội Khoa học và công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Việt Nam cũng cho biết, từ Nghị định 102/2003/NĐ-CP về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, cho đến Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các giai đoạn, đã cụ thể hóa tất cả các hoạt động về tiết kiệm năng lượng trên phạm vi cả nước.

“Mặc dù các văn bản pháp luật tuy nhiều nhưng chưa đồng bộ, do vậy Nghị quyết 55 yêu cầu phải sớm xây dựng chính sách đồng bộ với các chế tài cụ thể, nhằm đạt được các mục tiêu về tỷ lệ tiết kiệm năng lượng trên tổng tiêu thụ năng lượng cuối cùng so với kịch bản phát triển bình thường đạt khoảng 7% vào năm 2030 và khoảng 14% vào năm 2045. Đồng thời, giảm phát thải khí nhà kính từ hoạt động năng lượng so với kịch bản phát triển bình thường ở mức 15% vào năm 2030, lên mức 20% vào năm 2045”, ông Hiệp cho biết.

Chủ tịch Hội Khoa học và Công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Việt Nam cũng đề cập, hiện mới có hơn 3.000 doanh nghiệp sử dụng năng lượng trọng điểm (chiếm khoảng 38% tổng năng lượng toàn xã hội) bắt buộc phải thực hiện tiết kiệm năng lượng, còn lại vẫn thuộc cơ chế khuyến khích. Do đó, cần hướng đến quy định mở rộng tỉ lệ đối tượng bắt buộc phải thực hiện tiết kiệm lên 75 - 80% mức năng lượng của toàn xã hội.

Cùng với đó, cần bổ sung thêm các sản phẩm phải dán nhãn năng lượng, tuy nhiên các sản phẩm dán nhãn càng nhiều sao chi phí lại càng đắt, nên cần có thời gian để người dân làm quen và điều chỉnh dần hành vi sử dụng các thiết bị điện và điện của mình.