Theo công văn của UBND tỉnh Quảng Nam, trên địa bàn tỉnh có khoảng 63 dự án đầu tư ngành công nghiệp cơ khí với tổng vốn đầu tư khoảng 29.000 tỷ đồng và có hơn 2.000 cơ sở sản xuất cơ khí nhỏ lẻ hoạt động trong lĩnh vực gia công cơ khí, sản xuất, sửa chửa máy móc dụng cụ nông nghiệp, cơ khí xây dựng và cơ khí phục vụ dân sinh.

Điển hình cho ngành công nghiệp cơ khí và công nghiệp hỗ trợ tại tỉnh Quảng Nam là dự án của Tập đoàn Trường Hải (Thaco).

Hiện nay, Thaco đã có 7 nhà máy lắp ráp ô tô (xe tải, bus, xe du lịch, sơmi romooc, xe chuyên dụng), trong đó có 2 nhà máy có quy mô lớn nhất Đông Nam Á là nhà máy Bus Thaco và nhà máy Thaco Mazda, 12 nhà máy sản xuất linh kiện phụ tùng trên diện tích đất 93 ha với tổng vốn đầu tư là 1.690 tỷ đồng.

Sản xuất ô tô tại nhà máy của Thaco ở Khu kinh tế mở Chu Lai. (Ảnh: Thaco)

Bên cạnh đó, Thaco đã hình thành Tổ hợp sản xuất và gia công cơ khí bao gồm: gia công phôi thép, gia công định hình, gia công cơ khí chính xác, xử lý bề mặt và nhiệt luyện,...sản xuất và cung cấp linh kiện phụ tùng ô tô cho Thaco và các doanh nghiệp trong và nước ngoài.

UBND tỉnh Quảng Nam đánh giá rằng, thời gian qua ngành công nghiệp cơ khí và công nghiệp hỗ trợ phát triển chưa tương xứng với tiềm năng. Quy mô doanh nghiệp nhỏ, năng lực sản xuất, vốn, công nghệ còn rất nhiều hạn chế.

Bên cạnh đó, sự liên kết hợp tác sản xuất giữa các doanh nghiệp FDI với các doanh nghiệp nội địa phương, các doanh nghiệp địa phương với nhau cũng còn hạn chế, do đó các doanh nghiệp địa phương chưa tham gia vào các khâu, phân khúc của chuỗi giá trị ngành của Thaco.

Tại Thông báo số 135/TB-VPCP ngày 6/5/2022 của Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã giao cho UBND tỉnh Quảng Nam xây dựng Đề án thí điểm cơ chế khuyến khích hợp tác liên kết sản xuất theo cụm ngành công nghiệp hỗ trợ và công nghiệp cơ khí tại Khu kinh tế mở Chu Lai.

Đến nay, tỉnh Quảng Nam đã tiếp nhận ý kiến góp ý của Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư để hoàn chỉnh đề cương đề án và thực hiện các bước tiếp theo. Vì vậy, để phát triển ngành công nghiệp cơ khí và công nghiệp hỗ trợ của tỉnh Quảng Nam, phát triển Khu kinh tế mở Chu Lai trở thành một trong những hạt nhân, trung tâm phát triển lớn của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, là trung tâm công nghiệp ô tô và công nghiệp hỗ trợ ngành ô tô thì việc thành lập Trung tâm công nghiệp cơ khí và công nghiệp phụ trợ tại Chu Lai là cần thiết.

Từ cơ sở trên, UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư bổ sung quy hoạch quốc gia Trung tâm công nghiệp cơ khí và công nghiệp phụ trợ tại Khu kinh tế mở Chu Lai.